فام استودیو » طراحی » اصول طراحی محوطه و محوطه سازی
فام استودیو » طراحی » اصول طراحی محوطه و محوطه سازی
طراحی محوطهی زیبا و ساماندهی فضای اطراف بری هر ساختمانی ضروری است. طراحی محوطهی برای هر ساختمان چگونه باید باشد؟ چه لوازمی را میتوان در محوطه به اجرا درآورد؟ با ما همراه باشید تا پاسخ تمامی این سوالها را بررسی کرده و اطلاعات کاملی در رابطه با طراحی محوطه کسب کنیم.
محوطه یا حیاط به معنای فضای سبزی است که در مقابل یک ساختمان وجود دارد. این ساختمان میتواند ویلا، بنای اداری، مدرسه و یا حتی بیمارستان باشد.
در طراحی و ساخت محوطه باید به نکات مختلفی چون نوع ساختمان، منطقهی اسکان ساختمان و شرایط آب و هوایی دقت ویژهای کنیم.
البته توجه داشته باشید که محوطه صرفا به فضای سبز محدود نشده و بسته به علایق هر فردی میتوان درونش آلاچیق، حوضچه، آبنما، استخر و برکه هم به اجرا در آورد.
در زمان گذشته اغلب خانه ها دارای حیاط اختصاصی بودند. . امروزه با افزایش آپارتمان نشینی اغلب ساختمانها حیاط مناسبی نداشته یا بسیار محدود است. . یک حیاط با داشتن فضای سبز و دلانگیز میتواند تغییرات بسیاری در حال و هوای هر فردی ایجاد کند و باعث ایجاد احساس رضایت و خرسندی درون انسان شود.
همانطور که میدانید این روزها آلودگی هوا بسیار شدید شده و افزایش گرد و غبار کاملا محسوس است یکی از دلایل این اتفاق کمتر شدن فضای سبز و پوشش گیاه نسبت به گذشته میباشد. یک محوطه سبز به علت داشتن گیاهان و درختان مختلف، دی اکسید کربن را جذب خود میکند؛ این امر تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا داشته و آن را به مقدار بسیار زیادی کاهش میدهد.
همانطور که پیشتر اشاره نمودیم در محوطه به جز پوشش گیاهی از حوضچه یا آبنما، برکه، استخر وآلاچیق هم میتوان بهره برد. در این بخش ویژگی تکبهتک این آیتمها را بررسی خواهیم کرد.
آبنما با داشتن جلوهای خارقالعاده مناسبترین انتخاب برای زیباسازی محوطه شما خواهد بود و صدای دلنشین آب آرامش و حال خوب را برای شما به ارمغان میآورد. آبنما دارای سه سبک گوناگون مدرن، سنتی و کلاسیک میباشد. قیمت این محصول از پنج میلیون تا صد و پنجاه میلیون تومان بسته به سبک، اندازه و جنس متغیر است.
یکی دیگر از آیتمهای زیباسازی در طراحی محوطه برکهی مصنوعی است. برکه را میتوان در حیاط خانهها و ویلاها و محوطهی پارکها استفاده کرد. برای اجرای برکه در محوطه نیاز به کارشناسی حرفهای است؛ چرا که در صورت رعایت نکردن چند نکته مهم گیاهان اطراف برکه رشد بسیار سریعی خواهند داشت و این اتفاق باعث میشود که زیبایی برکه از بین برود.
لوازم مورد استفاده در درست کردن برکهی مصنوعی:
استفاده از استخر در محوطه نه تنها ظاهری شیک به ویلا میدهد بلکه مزیتهای تفریحی هم به دنبال خواهد داشت. قبل از فضاسازی استخر باید چند نکتهی مهم را در نظر گرفت:
آلاچیق در واقع سایه بانی زیبا است که برای صرف غذا و یا فقط نشستن و وقتگذرانی استفاده میشود. آلاچیق را در محوطهی خانهها و ویلاها و هر نوع ساختمان دیگر میتوان قرار داد.
آلاچیق جنسهای مختلفی چون چوبی شیشهای و فلزی دارد و بسیار ساده در محوطه به اجرا در میآید.
با در نظر گرفتن این امر که طراحی و اجرا محوطه در هر سایت شرایط مخصوص به خود را دارد، با این وجود اجرای محوطه را میتوان به طور کلی به هفت مرحله تقسیم نمود:
1. یافت ایده و طراحی محوطه: اولین مرحله محوطهسازی ایدهپردازی بسته به نوع ساختمان است. نمونههای بسیار زیادی از مدلهای گوناگون محوطه در اینترنت وجود دارد و با یک سرچ ساده به آسانی میتوان به آنها دسترسی یافت. البته در صورتی که فردی بخواهد طراحی محوطهاش به صورت اختصاصی باشد میتواند از یک طراح حرفهای کمک بگیرد. طراحان بسیار زیادی وجود دارند که با در نظر گرفتن تمامی نکات مهم بهترین و زیباترین محوطهها را طراحی میکنند. پس از این مرحله ایده اولیه به متخصصان شرکتی که با آن قرارداد بسته شده داده میشود و معماران آن شرکت با مشورت یکدیگر ایرادات طرح را اصلاح کرده و طرح اصلی را ارائه میدهند.
2. تخریب محوطه: فعلی بعد از تایید شدن طرح، کارشناسان اجرا شرکت زمین را بررسی میکنند و اجزا اضافی زمین با کمک ماشینها و ابزارآلات تخصصی تخریب میشود. قسمتهایی از زمین که دچار فرسودگی شدهاند نیز باید ترمیم شوند.
3. تخلیه سطح زمین از گیاهان: چنانچه طرح انتخاب شده با پوشش گیاهی و درختهای موجود در حیاط تناسبی نداشته باشد باید محوطه را از آنها تخیله کرد. دقت داشته باشید که درختان هر قدر که کهن سالتر باشند متقابلا ریشهی مستحکم و طویلی خواهند داشت و حتی این امکان وجود داردکه ریشهی آنها به زیر ساختمان هم نفوذ کرده باشد؛ به همین علت این مرحله بسیار حساس بوده و در صورت حرفهای نبودن کارکنان موجب آسیب دیدگی خانه خواهد شد. البته در طراحی باید بر حفظ و ساماندهی پوشش گیاهی موجود به ویژه درختان کهنسال تاکید گردد و در صورت اجبار این تغییرات صورت گیرد.
4. پر کردن چاهها: در برخی از محوطهها چاههایی وجود دارند که دیگر خشک شدهاند در صورت وجود چنین مواردی باید با دستگاهها این چاهها را بست و به اصطلاح پر کرد.
5. ممانعت از راهیابی آب یا فراهمسازی آن در صورت نیاز: قبل از اینکه نوبت به مرحلهی هموارسازی برسد باید تمامی لولههای آبی که در زیر زمین وجود دارند را چک کرد. در صورت اهمالکاری و انجام ندادن این کار، ممکن است که یکی از لولهها در این عملیات تخریبسازی دچار خرابی شده باشند و محوطه پر از آب شود. اگر که در محوطه قرار است حوضچه، برکه و یا استخر اجرا شود و محوطه منبع آبی ندارد باید با لولهکشی یا حفر چاه آب مورد نیاز تامین شود.
6. هموار نمودن سطح محوطه: مطابق طرح جدید چنانچه سطح زمین پستی و بلندیهایی دارد خاک قسمت مرتفع با ماشین مخصوص برداشته میشود و سپس به یکدست نمودن سطح میپردازند7. نورپردازی و ساخت کف محوطه : کفسازی زمین یکی دیگر از مراحل طراحی محوطه است که بسیار اهمیت دارد. باید به نوع جنس متریالهایی که در زمین بکار گرفته میشود توجه ویژهای داشت. عدم اجرا صحیح و کیفیت کافی این متریالها میتواند موجب بروز خطرات امنیتی چون لیزخوردن، و یا نشست بخش هایی از کف گردد. نورپردازی از دیگر آیتمهای محوطهسازیست که هم در زیباتر شدن محوطه تاثیرگذار است و هم کاربردی است. چراغهای گوناگونی در اندازهها و رنگها مختلف وجود دارند که میتوان آنها را از بازار تهیه نمود.
پیشتر اشاره نمودیم که اجرا و طراحی محوطه هر ساختمانی با یکدیگر فرق میکند. در این بخش تمامی این تفاوتها را به طور کامل به شما توضیح میدهیم.
محوطهی یک بیمارستان باید به گونهای طراحی گردد که آسایش بیشتری برای بیماران فراهم شود و تمامی مراجعین و کادر درمان در آنجا احساس آرامش کنند. تحقیقات اخیر نشان میدهد که پوشش گیاهی و درختان علاوه بر داشتن تاثیر مثبت در آلودگی هوا، استرس را تا حدود بسیار زیادی کاهش داده و در درمان افسردگی هم بسیار موثر است پس محوطهی بیمارستان باید به لحاظ پوشش گیاه کاملا غنی باشد. البته بهتر است از کاشت هر گونه گیاهی که ممکن است حساسیتزا باشد دوری شود.
گاهی پیش میآید که داخل بیمارستان به قدری شلوغ است که همراهان بیمار مجبور میشوند در محوطه منتظر بیمار خود باشند به همین علت باید تعداد زیادی صندلی در محوطه نصب شود.
همچنین بهرهگیری از حوض و نورپردازی مناسب نیز میتواند زیبایی و آسایش محوطهی بیمارستان را دو چندان کند.
مدرسه مکانی است که کودکان و نوجوانان در آنجا باید آموزش ببینند و به لحاظ فکری پرورش یابند و البته حیاط مدرسه هم شامل همین موضوع میشود.
در طراحی محوطه مدرسه باید به چند نکته توجه شود:
اغلب بچهها ترجیح میدهند زنگ تفریح خود را با بازی کردن و تفریح بگذرانند به همین علت در محوطهی مدرسه میتوان لوازم ورزشی نصب نمود. این لوازم به علت استفادهی زیاد توسط دانش آموزان سریعتر خراب میشوند پس باید از باکیفیت بودنشانو البته ایمنی آن ها اطمینان حاصل کرد.
یکی دیگر از لوازمی که میتوان در حیاط مدرسه نصب نمود میزهای مخصوص شطرنج میباشد تا دانش آموزان نه تنها سرگرم شوند بلکه به لحاظ فکری هم پرورش بیایبند.
و صد البته پوشش گیاهی و درختان را هم نباید فراموش کرد تا شادابی و نشاط بچهها فراهم شود.
با توجه به حجم بالای تردد در ساختمان های اداری، بهترین انتخاب برای چنین محوطههایی حیاطی ساده و مینیمال است. اجرا محوطهی مناسب و ساده علاوه بر جلوه بخشیدن به نما ساختمان سبب تاکید و جلب توجه به آن می شود.
استفاده از درختانی که رشد سریعی ندارند و مراقبت خاصی نمیخواهند مناسبترین انتخاب برای محوطهی ساختمان اداری است.
همچنین حوضهای ساده و آبنماها هم زیبایی ساختمان را بیشتر خواهند کرد.
امروزه ویلاهای شخصی بسیاری در مناطق خوش آب و هوا کشور ساخته می شوند که افراد اغلب آخر هفتهها به قصد خوشگذرانی و استراحت از آن ها استفاده می کنند.. در طراحی محوطه ویلا محدودیت خاصی وجود ندارد و اغلب سبک آن کاملا به سلیقه صاحب ویلا بستگی دارد اما بهتر است که طراحی به گونهای انجام شود که در عین سادگی بتواند محیطی تفریحی را برای فرد فراهم کند.
بهتر است در محوطهی ویلا از درختانی که رشد سریعی دارند استفاده شود. درختی چون چنار و بید مجنون فضایی رمانتیک به ویلا میبخشد.
علاوه بر آیتمهایی چون حوضچه، استخر، آلاچیق و برکه چند المان دیگر هم میتوان در محوطهی ویلا به کار برد :
• آتشدان برای نشستن دور آتش و شب نشینی
• دستگاه باربیکیو
• شن و ماسه و سنگهای ریز ظاهری زیبا به حیاط میبخشند
• گلدانهای کوچک
به حیاطی که در پشت بام درست شود روف گاردن یا باغ سبز میگوییند. پشت بام اغلب خانهها بدون استفادهاند و درست کردن روف گاردن آن را به مکانی قابل استفاده و مفید تبدیل میکند.
روف گاردن انواع مختلفی دارد نظیر:
• سیستم گسترده
• سیستم ترکیبی
• سیستم متمرکز
• سیستم مدولار و یا جعبه گیاه
مزایای روف گاردن:
• به علت داشتن پوشش گیاهی آلودگی هوا را کاهش میدهد
• طول عمر پشت بام را افزایش میدهد
• باعث مصرف بهتر انرژی میشود
• عایق صدا است
• عایق حرارتی است
در باغ سبز نمیتوان برکه درست کرد اما امکان گذاشت حوض و استخر وجود دارد.
گیاهانی در روف گاردن باید استفاده شود که در برابر نور خورشید مقاوماند.
محوطه مکانی است که برای آرامش و استراحت و کمک به بهبود هوا طراحی شده است. در نظر گرفتن تمامی نکات ذکر شده به شما کمک میکند که صاحب محوطهای زیبا شوید.
واتساپ