اصول و روش های طراحی فضای سبز

اصول و روش های طراحی فضای سبز

اگر برای محیط ویلا یا هر ساختمان اداری و مسکونی دیگری در نظر دارید یک محیط سبز و چشم نواز را اجرا کنید در ابتدا باید توجه داشته باشید که در طراحی فضای سبز سبک و طرح ساختمان دخالت زیادی دارد. به طور مثال اگر ساختمان ویلا دارای یک سبک مدرن است باید در ساخت محیط آن نیز اصول طراحی مدرن را به کار ببرید تا یک فضای زیبا و متناسب با ساختمان را اجرا کنید.
بنابراین سبک طراحی فضای سبز باید متناسب با ساختمان های اطرافش باشد تا تا زیبایی بصری به وجود آورد
در ادامه به دیگر نکاتی که در طراحی و ساخت یک فضای سبز باید توجه کنید اشاره می کنیم.

رعایت موازنه در طراحی فضای سبز

تعادل و موازنه در طراحی فضای سبز موردی است که وابسته به سبکی که در طراحی به کار می برید دست خوش تغییرات می شود. در یک فضای کلاسیک اصل تقارن فاکتوری است که در تمامی بخش هایطراحی ساختمان، درون و حتی قسمت خارجی بنا رعایت و به آن تاکید می شود. ممکن است در روش مدرن به تقارن و برابری اهمیت داده نشود ولی در آخر چشم انداز به طور کامل تعادل خود را حفظ می کند و نبود آن در هر فضایی تنها باعث نبود نظم می شود.

تضاد در محیط

برجسته شدن برخی جزئیات در طراحی فضای سبز به رسیدن به نتیجه ی دلخواه که همان وجود آرامش است کمک می کند. در نهایت هدف ما از نگاه کردن به یک محیط سبز و گیاهان زیبا به دست آوردن دقایقی پر از لذت و آرامش است. وجود کنتراست و تضاد در باغ و فضای سبز باعث جلب توجه هر ناظر و تماشاگری خواهد شد، وجود این خصوصیت در طراحی دقیقا همان چیزی است که هر بیننده ای با نگاه کردن به یک فضای سبز می خواهد کشف کند و با کنکاش و توجه به آن همان احساس آرامشی را به دست می آورد که به دنبال آن است.

طیف رنگی

نباید کاربرد رنگ بندی را در طراحی یک فضای سبز چشم گیر دست کم بگیرید. گرچه استفاده از رنگ ها کاملا به سلیقه ی خودتان بستگی دارد و طراح با توجه به نظر شما طیف رنگی را انتخاب می کند ولی با اطلاع داشتن از دانش رنگ ها می توانید تناسب ایجاد کنید. رنگ های گرم، احساسی صمیمی و نزدیکی را ایجاد می کنند و رنگ های سرد احساس دور شدن از منظره را دارند.

اقدامات اولیه طراحی فضای سبز

ابعاد و شکل: در ابتدا باید متراژ زمین و ناهمواری های آن بررسی شوند و به طور کلی از محوطه یک نقشه تهیه شود تا دیدی کلی را ارائه دهد و طراح بتواند اندیشه ای که دارد را ابتدا در کاغذ پیاده کند و موارد خوب یا بد محیط را مشخص کنید.
زاویه دید از ساختمان: معمولا در طراحی فضای سبز از ابتدا یک ساختمان وجود دارد، پس باید پاسیو و پنجره ها را مورد بررسی قرار داد که افراد خانه یا ساختمان زاویه دید مناسبی به محیط داشته باشند.
بازه ی سنی: از اقدامات مهمی که در همان ابتدا باید به آن پرداخت پرسیدن نظرات ساکنین و دانستن بازه ی سنی هر کدام است. با توجه به این مقوله ایده های متفاوتی را می توان اجرا کرد همچنین در آخر پروژه نارضایتی پیش نمیاید.
شرایط جوی: آب و هوا از موارد مهمی در طراحی فضای سبز است که نادیده گرفتن آن دور از امکان است. از شرایط جوی که باید در نظر بگیرید جهت نور تابش خورشید بر محیط است. نور خورشید فاکتوری مهم در طراحی فضای سبز است، برای اینکه گیاهان و درختانتان در آینده ای نزدیک به کمبود نور دچار نشوند. از دیگر موارد که باید مورد بررسی قرار بگیرد جهت باد و شرایط تغییر دما در ساعات مختلف روز است.

تهیه ی یک نقشه ی اولیه

در طرح ابتدایی باید مسیرها و محل قرار گیری گل و گیاهان مشخص شوند. بهتر است تا حد زیادی نوع گیاهانی که قرار است کاشته شوند نیز ذکر شود و سازگار با شرایط اقلیمی منطقه و همان شهر باشند. ترتیب قرار گیری گیاهان مثلا گیاهانی که به نور بیشتر نیاز دارند یا گیاهانی که در سایه رشد می‌کنند نیز باید مورد بررسی قرار داده شود. به همین دلیل در طراحی اولیه باید محل جانمایی هرگیاه مشخص شده باشد که در آخر در رشد فضای سبز مشکلی به وجود نیاید.

نقشه ی سه بعدی طراحی فضای سبز

از طرح نهایی یک نقشه ی سه بعدی تهیه می شود تا هر ایراد و مشکلی پیش از ساخت رفع شود و هزینه هایی که حاصل دوباره کاری است برطرف شود.

شریک طراحی و اجرای آپارتمان خود را پیدا کنید

مرحله نهایی در فرآیند پیش از ساخت را دست کم نگیرید. یافتن یک شریک قابل اعتماد در ساخت‌وساز برای کمک به موفقیت پروژه شما بسیار مهم است. شریک به شما کمک می‌کند تا مراحل بالا را نهایی کنید و جدول زمانی خود را تسریع ببخشید.
برای موفقیت، یافتن شریک مناسب بسیار مهم خواهد بود. در صورت امکان، به دنبال یک شرکت ساختمانی باشید که با منطقه‌ای که در آن ساخت‌وساز می‌کنید آشنا بوده و مایل به همکاری نزدیک با شما برای تکمیل پروژه باشد.
شرکت مناسب را پیدا کنید. این شرکت‌ها می‌توانند شریک قابل اعتمادی شوند. نه‌تنها برای این پروژه آپارتمان، بلکه برای پروژه‌های آینده نیز مفید خواهند بود. برای شروع فرآیند تحقیق برای یک شریک قابل اعتماد در ساخت‌وساز بهتر است با کسانی که قبلاً با او کار کرده‌اند مشورت کنید.

ایده های طراحی فضای سبز

باید توجه داشته باشید که در انتها کسی که قرار است از فضای سبز بهره ببرد و از آن محیط استفاده کند شما و ساکنین خانه یا ساختمان هستید پس ایده هایی که در تصورتان دارید را به طراح خود بگویید و نظراتتان را در مورد اجزای طراحی شده با او به اشتراک بگذارید.

آلاچیق

در شرایطی که آفتاب تیز باشد و یا باد و باران باشد وجود آلاچیق به جز زیبایی که به فضای سبز می دهد می تواند ضروری باشد. اگر محیط فضای سبز کوچک است می توانید آلاچیقی با ابعاد کم را در نظر داشته باشید. وجود آلاچیق به جز کاربرد مهم آن به محیط ویلا زیبایی خاصی می دهد. نیازی نیست به استفاده ی مصالح و ابعاد آلاچیق زیاد حساس شوید چرا که به عنوان یک سر پناه در آب و هوای نامتعادل و جلوه بخشیدن به محیط با هر ابعاد و نوع مصالح کاربری خود را اجرا می کند. 

پل طبیعی یا مصنوعی

استفاده از پل در طراحی فضای سبز جلوه ی چشم گیری خواهد داشت و با دیدن ایده ها می توانید به این موضوع پی ببرید. وجود پل در ابعاد کوچک یا بزرگ در مسیر فضای سبز همان برجسته سازی اجزایی است که به محیط زیبایی بیشتری می دهد. حال اینکه به صورت طبیعی بر روی نهر اجرا شود یا به صورت مصنوعی در مسیر رفت و آمد باشد از اثرگذاری آن کم نخواهد کرد.

 طراحی مسیرها

قرار دادن مسیرهای متنوع در بین فضای سبز از اهمیت زیادی برخوردار است .، همچنین استفاده از مصالح و ابزارهای مختلف مانند چوب و سنگ در مسیر جلوه ی به خصوصی به فضا خواهد داد. مسیرهای هر چند باریک همچنان باید در فضای سبز در نظر گرفته شوند و پیچ و تاب هایی در حد معقول در مسیر می تواند پیاده روی و مسیر رفت و آمد را خاص تر و متنوع ترکند.

نهر مصنوعی

می توان با صرف هزینه کم و اجرای نهر مصنوعی در یک فضای سبز مخصوصا در محیط ویلا احساس و حال و هوای فضا را بسیار تحت تاثیر قرار داد. استفاده از آب به دلیل ایجاد طراوت و خنکی و صدای گوش نواز، حتی در مقیاس کوچک نیز فضای دلپذیری را به وجود میاورد. وجود یک حوضچه و نهر در طراحی فضای سبز حس پاکیزگی و شفافیت را ارمغان می دهد .

خانه درختی

در صورتی که محوطه ای با متراژ بالا در اختیار داشته باشید طراحی و قرار دادن یک خانه ی درختی اقدامی بسیار جذاب است. این کار در کنار فضای جذاب و زیبایی که ایجاد می کند با رعایت نکات ایمنی مکانی بسیار جالب و سرگرم کننده برای کودکان و نوجوانان می باشد. گرچه خانه ی درختی تنها برای محوطه ویلا در نظر گرفته می شود و ساخت آن برای ساختمان های مسکونی چندان کاربردی به نظر نمی رسد.

اهمیت وجود فضای سبز

اجرای یک محیط سرسبز در هر فضایی از بهترین تصمیماتی است که می شود گرفت و حضور عناصر طبیعی چه در محیط ویلا باشد و چه ساختمان چند طبقه ی مسکونی، تجاری و اداری در بهبود نما، زیبایی بنا و همچنین کاربری ساختمان بسیار سودمند و تاثیرگذار است.

  • تنفسی تمیز: وجود یک فضای هرچند کوچک نیز در وضعیت هوای محیط تاثیرگذار است. حتی اگر باغچه ای کوچک در کنار ساختمان و نهر آب باشد نیز تاثیری بسیار زیادی در تمیز و صاف بودن هوای محیط خواهد داشت و می شود با تنفسی پاک در ساعات استراحت نهایت لذت را برد.
  •  ظاهری زیبا: حتی اگر محیط و ساختمان دارای ظاهری ساده و بدون تزئینات باشند وجود یک فضای سبز، ظاهر آن را به مراتب زیادی دلپذیر و زیبا خواهد نمود. استفاده از روف گاردن در ساختمان ها جلوه ی خاصی به بنا خواهد داد.
  •  روان و روحیه: از پر اهمیت ترین ویژگی های طراحی فضای سبز در یک محیط، بالا رفتن روحیه و آرامش روان با نگاه کردن به یک محیط سرسبز و زیبا است. به همین دلیل ساخت فضای سبز نه تنها برای ویلاها و ساختمان های مسکونی بلکه برای بیمارستان ها و ساختمان های اداری برای بهبود روحیه ی بیماران و کارکنان دارای اهمیت خاصی است.

هزینه ی ساخت فضای سبز

در تخمین هزینه های ساخت و طراحی فضای سبز از جمله مواردی که دخیل هستند شامل متراژ زمین و محوطه است، در کنار آن نوع مصالح و لوازمی که در ساخت فضای سبز به کار می برید امری بسیار تاثیرگذار می باشد و هر چه کیفیت متریال و مصالح بالاتر باشد هزینه و بودجه ی مورد نیاز نیز به مرتب بالاتر می رود.

اقدامات مراقبتی و باغبانی

بعد از اتمام طراحی فضای سبز و اجرای آن موردی که از اهمیت و توجه زیادی برخوردار است شرایط نگهداری از گیاهان و رسیدگی به موقع و اصولی به آن هاست. اگر به رسیدگی پوشش گیاهی بی توجهی شود بسیار سریع باعث از بین رفتن آن همه زیبایی و سرسبزی خواهد شد. از جمله اقداماتی که برای نگهداری از فضای سبز و رشد گیاهان نیاز است عبارت است از:

  •  آبیاری با توجه به شرایط آب و هوایی و اقلیمی
  •  هرس کردن به موقع گیاهان برای رشد و شادابی بهتر آن ها
  •  کود دهی مناسب و متناسب با نوع گیاه
  • دفع نمودن آفات و سم پاشی به موقع
    همچنین برای کیفیت هر چه بیشتر در رسیدگی می توانید از خدمات باغبانی بهره ببرید و یا با مشورت با یک متخصص از پیش آمدن هرگونه مشکل جلوگیری کنید و با کسب کردن تجربه مهارت یابید.
    طراحی فضای سبز در هوای گرمسیر
    در ابتدا باید توجه داشته باشید که نوع گل و گیاهی که در مناطق گرمسیری رشد می کنند کاملا متفاوت از گیاهان آب و هوای مرطوب است و با کاشتن گیاهانی که به هوای خشک ناسازگارند تنها باعث از بین رفتن آن ها می شویم.
    اهمیت آبیاری در مناطق گرمسیر و هوای خشک از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چرا که بارش در این مناطق کم است و شیوه ی آبیاری آن ها نیز متفاوت از هوای متعادل خواهد بود. به این ترتیب انتخاب گیاهان متناسب با شرایط جغرافیایی اولویت اول در طراحی اولیه ی فضای سبز است. به این منظور می توانید از اطلاعات و دانش گیاه شناسی یک کارشناس و طراح ماهر در همین زمینه برای انتخاب انواع بذر برای رشد در هوای گرم و خشک بهره ببرید.
    زمان آبیاری و روش اصولی فاکتوری مهم در رشد مناسب فضای سبز است و از مواردی که در ماندگاری فضای سبز تاثیرگذار است می توان به هرس کردن اصولی، آبیاری مناسب، میزان نور خورشید و… اشاره کرد.

طراحی فضای سبز در هوای سردسیر

در استفاده از گیاهانی که در هوای سرد استفاده می شود نیز باید دقت زیادی به کار برد و در صورتی که از پوشش گیاهی نامناسب استفاده شود در بهترین حالت رشد خوبی در پی نخواهد داشت و در حالت طبیعی به زودی از بین می روند.
پس باید از گیاهانی در طراحی فضای سبز به کار برد که پس از کاشت با غلبه بر شرایط محیطی با استقامت و شادابی به رشد ادامه دهد. آبیاری در مناطق سرد و مرطوب نسبت به مناطق دیگر از تفاوت هایی برخوردار است که باید حتما به آن عمل کنید تا فضایی سبز با نشاط و سالم را داشته باشید.

جمع‌بندی

به این ترتیب با شناخت اهمیت پایداری فضای سبز در مرحله اجرا و آینده ای دورتر بهتر است با یک طراح و متخصص در این زمینه مشورت کنید و موارد لازم را پیش از شروع به کار همانطور که در مقاله توضیح داده شد رعایت کنید. ساخت فضای سبز هر محیطی را شاداب و تازه می کند و اجرای آن برای مکان هایی مانند بیمارستان ها، پیاده روها، محوطه ی ویلا و هر ساختمان یا محیط آزاد از بهترین تصمیماتی است که می توان گرفت.